سنگ گرانیت

ترکیب شیمیایی سنگ گرانیت

گرانیت‌ها ترکیب شیمیایی خاصی دارند که آن‌ها را از دیگر سنگ‌های موجود در طبیعت متمایز می‌کند. این سنگ‌ها عمدتا از کانی‌های فلدسپات (پلاژیوکلاز) و کوارتز تشکیل شده‌اند. بر اساس نسبت این مواد شیمیایی رنگ سنگ نیز متفاوت خواهد بود.

رنگ‌ های مختلف گرانیت در بازار

اشاره کردیم که بر اساس نسبت مواد شیمیایی رنگ سنگ متفاوت خواهد بود. آن دسته گرانیت‌هایی که کوارتز در آن‌ها غالب است معمولا رنگ‌هایی شفاف و مایل به خاکستری دارند؛ اما دسته‌ای که فلدسپات در آن‌ها غالب است می‌توانند تنوع رنگی بسیار بالایی داشته باشند.
گرانیت در انواع مشکی، سفید، سبز، آبی، صورتی، قرمز و خاکستری در طبیعت و بازار یافت می‌شود.

ویژگی های فیزیکی گرانیت

سنگ گرانیت به علت تحمل فشار زیاد در زمان تشکیل دارای تراکم بافتی بالایی بوده و چگالی نسبتا زیادی دارد. چگالی این سنگ ۲.۶۵ تا ۲.۷۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب است. دمای ذوب آن نیز در بازه ۱۲۶۰-۱۲۱۵ درجه سانتی‌گراد قرار دارد. این دمای ذوب بالا سنگ را در برابر تغییرات دمایی مقاوم می‌کند.
گرانیت نفوذپذیری بسیار پایینی نسبت به آب و رطوبت داشته و خلل و فرج کمی دارد. این سنگ به خوبی نوسانات جوی را تحمل می‌کند و در برابر مواد اسیدی نیز آسیب‌پذیر نیست.

مزایای سنگ گرانیت

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی گرانیت آن را به سنگی با مزایای فراوان تبدیل کرده است؛ به شکلی که در اغلب کاربری‌های سنگ طبیعی می‌توان از گرانیت استفاده کرد. در ادامه به تمام ویژگی‌های مثبت این سنگ اشاره کرده ایم:

• مقاومت در برابر تغییرات آب و هوایی: دمای ذوب گرانیت نسبتا بالا است. همین مسئله مقاومت آن را در برابر تغییرات آب و هوایی زیاد کرده است. از طرفی برای مثال گذاشتن ظروف خیلی سرد یا خیلی داغ بر روی‌ آن مشکلی ایجاد نخواهد کرد؛
• تنوع در طرح و رنگ: انواع گرانیت با تنوعی بالایی در طرح و رنگ قابل خریداری هستند.
• مقاومت فشاری زیاد: ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های فیزیکی گرانیت مقاومت فشاری بسیار بالایی به آن داده است، از این رو گرانیت برای محیط‌های پرتردد انتخاب مناسبی است.
• ساب پذیری بالا: تخلخل نسبتا پایین سنگ گرانیت امکان ساب پذیری (صیقل پذیری) بالایی برای سنگ فراهم می‌کند. بدین شکل می‌توان اسلب‌هایی بسیار براق تهیه کرد؛
• سختی بالا: سختی بالای گرانیت باعث می‌شود که در برابر سایش مقاومت بسیار زیادی داشته و به مرور زمان دچار خراشیدگی نشود؛
• مقاومت بالا در برابر مواد اسیدی و بازی: یکی دیگر از نقاط قوت گرانیت مقاومت بالای آن در برابر مواد اسیدی و بازی است. به شکلی که در تماس با این مواد به راحتی دچار لک افتادگی و خوردگی نمی‌شود؛ گرچه توصیه می‌کنیم که هر نوع سنگ طبیعی را تا حد امکان از این گونه مواد دور نگه دارید.

معایب سنگ گرانیت

در کنار مزایای فراوان، گرانیت معایبی نیز دارد. با توجه به این نقاط ضعف می‌توانید انتخاب آگاهانه‌تری داشته و از بهترین کاربری‌های گرانیت بهره‌مند شوید. در ادامه به تمام معایب این دسته سنگ‌ها پرداخته شده است:

• سرعت اجرای پایین: نصب و اجرای اسلب سنگ گرانیت به دلیل ویژگی‌های فیزیکی‌ آن کمی زمان‌بر است؛
• جذب و انتشار امواج رادیواکتیو: به دلیل این خاصیت گرانیت، نمی‌توان از آن در محیط بیمارستان و آزمایشگاه استفاده کرد؛
• وجود شکاف: شرایط تشکیل گرانیت تحت فشار زیاد باعث می‌شود که برخی اسلب‌های این سنگ دارای شکاف‌هایی نسبتا بزرگ باشند؛ گرچه در طی فرآوری تا حد زیادی این شکاف‌ها را می‌پوشانند تا استحکام سنگ حفظ شود. به هر حال در صورتی که قرار است اسلب فشار زیادی را تحمل کند سنگی انتخاب کنید که حداقل شکاف را داشته باشد.
• چگالی زیاد: چگالی زیاد گرانیت نصب و نگهداری از آن را با چالش مواجه می‌کند. با توجه به این چگالی نسبتا بالا باید به نوع و محل کاربری سنگ توجهی ویژه داشت.
• چسبندگی پایین: گرانیت سنگین است و به علت تخلخل کم چسبندگی زیادی ندارد. به همین دلیل اتصال آن به نمای ساختمان تنها با استفاده از پیچ و بست فلزی مقدور است.

معادن گرانیت در ایران و جهان

گرانیت در کشورهای متعددی از جمله ایران، برزیل، ایتالیا و هند استخراج می‌شود. با توجه به شرایط زمین شناختی هر یک از معادن دارای سنگ‌هایی با مشخصات فیزیکی و شیمیایی منحصر‌به‌فردی هستند. گرانیت‌های ایرانی غالبا کوارتزی بوده و رنگی شفاف در طیف سفید تا صورتی تیره دارند. سنگ‌هایی که از معادن خارجی استخراج می‌شوند دارای طیف‌های رنگی گسترده‌ای نظیر آبی، مشکی و سبز هستند.

کاربرد سنگ گرانیت در ساختمان

مقاومت فشاری و سختی بالا، نفوذپذیری کم در برابر آب و مقاومت بالا در برابر اسید و باز کاربردهای گرانیت را بسیار گسترده کرده‌اند. در ادامه به تعدادی از کاربری‌های رایج این سنگ اشاره کرده‌ایم:

• مجسمه و اشیاء تزئینی؛
• نمای داخلی؛
• کانترتاپ؛
• شومینه؛
• ازاره؛
• کف

مجسمه و اشیاء تزئینی:

در صورتی که مجسمه یا شيئی تزئینی از گرانیت ساخته شده باشد می‌تواند صدها سال‌ دوام آورد. این سنگ در کنار مقاومت بالا ساب پذیری خوبی داشته و امکان طراحی بر روی آن وجود دارد. تنوع رنگی بالای گرانیت آن را به گزینه‌ای محبوب در میان هنرمندان تبدیل کرده است.

نمای داخلی:

سنگ گرانیت تنوع رنگی بالایی داشته و با دکوراسیون‌های مختلف هماهنگ می‌شود. از طرفی با لک‌پذیری پایین و مقاومت در برابر آب و رطوبت سال‌ها جلوه‌گری خود را در محیط حفظ خواهد کرد.

کانترتاپ:

خرید سنگ گرانیت به عنوان کانترتاپ نیز می‌تواند انتخاب هوشمندانه‌ای باشد. این سنگ در برابر اسید و باز، تغییرات دمایی و نفوذ آب مقاومت دارد؛ بنابراین می‌تواند در آشپزخانه و سرویس بهداشتی با این کاربری مورد استفاده قرار گیرد.

شومینه:

دمای ذوب بسیار بالا و به‌طور کلی مقاومت در برابر تغییرات دمایی باعث می‌شود که گرانیت به‌عنوان شومینه نیز کاربری داشته باشد.

ازاره:

نفوذپذیری بسیار پایین گرانیت در برابر آب اجازه می‌دهد که از آن به‌عنوان سنگ ازاره (سنگ پای دیوار) نیز استفاده شود. در این صورت با جلوگیری از ورود رطوبت به بنای ساختمان عمر مفید سازه افزایش می‌یابد.

کف:

مقاومت فشاری و سختی بالا اجازه می‌دهد که از گرانیت در کف ساختمان و حتی پارکینگ استفاده شود. این سنگ مقاومت بسیار زیادی در برابر سایش داشته و می‌تواند وزن خودروهای سنگین را تحمل کند.

همین ویژگی‌های گرانیت آن را برای استفاده به‌عنوان سنگ کف پله نیز مناسب کرده‌اند.

خرید سنگ گرانیت و مشاوره انتخاب سنگ

به‌طور کلی در زمان خرید سنگ طبیعی توجه به کیفیت فرآوری ضروری است. برش و تراش‌کاری با ظرافت، استفاده کافی از اپوکسی و نحوه و کیفیت استفاده از توری می‌توانند معیارهای تعیین ارزش هر قطعه سنگی باشند. در نهایت سنگ گرانیت مرغوب باید بافتی نسبتا یک‌نواخت و رنگ و نمایی جلوه‌گر داشته باشد.

اشاره کردیم که گرانیت به دلیل شرایط خاص تشکیل ممکن است دارای ترک‌هایی باشد که البته با فرآوری برطرف می‌شوند. در صورتی که قصد دارید تحت فشار از اسلب‌ها استفاده کنید توصیه می‌شود که نمونه‌ای با حداقل ترک را تهیه فرمایید.

قیمت سنگ گرانیت چگونه تعیین می شود؟

توجه به عوامل تأثیرگذار بر قیمت سنگ گرانیت در نهایت می‌تواند به انتخابی مناسب کمک کند. بسته به نوع و محل کاربری ممکن است هر یک از عواملی که در ادامه ذکر شده‌اند در انتخاب سنگ تأثیرگذار باشند:

ابعاد سنگ

هرچه قطعه سنگ‌ گرانیت بزرگتر باشد قیمت آن‌ بیشتر خواهد بود.

ضخامت سنگ

به‌طور کلی قطعه سنگ‌های ضخیم‌تر استحکام بیشتر و از طرفی فرآوری سخت‌تری دارند؛ بنابراین قیمت گرانیت ضخیم بیشتر است.

کیفیت فرآوری

میزان ظرافت برش کاری، کیفیت استفاده از توری و اپوکسی و کیفیت پرداخت سنگ از جمله عوامل اصلی تعیین ارزش آن هستند.

نوع ساب

سطح سنگ گرانیت به حالت‌های مختلفی سابیده می‌شود. از جمله آن‌ها می‌توان به صیقلی، مات، فلیم، چرمی، کات، اسکرچ و کتان اشاره کرد که بر قیمت نهایی سنگ تأثیرگذار هستند.

نوع برش

گرانیت به سه حالت اسلب، پلاک و تایل برش داده می‌شود. به‌طور کلی هرچه برش بزرگ‌تر باشد قیمت نهایی بیشتر خواهد بود.

رنگ سنگ

گرانیت‌های موجود در بازار طیف رنگی گسترده‌ای داشته و انواعی نظیر سفید، خاکستری، سبز و آبی در میان آن‌ها یافت می‌شود. به‌طور کلی نمونه‌هایی با رنگ روشن این سنگ گران‌تر هستند.

معدن سنگ

معدنی که سنگ از آن استخراج می‌شود در ارزش‌گذاری آن نقش مهمی دارد. برای مثال گرانیت مشکی نطنز در ایران از جمله محبوب‌ترین‌ها به حساب می‌آید و به همین دلیل قیمت نسبتا زیادی دارد.

هزینه‌های حمل و نقل

محل قرارگیری معدن در داخل و خارج از ایران و هزینه‌های حمل و نقل آن نیز بر قیمت نهایی سنک تأثیرگذار خواهند بود.

درجه بندی

گرانیت براساس کیفیت فرآوری و زیبایی ظاهری به چند رده کیفی سوپر، ممتاز، درجه یک و درجه دو تقسیم بندی می‌شود. بدیهی است که هرچه رده کیفی سنگ بالاتر باشد قیمت آن نیز بیشتر است.

میزان فراوانی

گرانیت از جمله سنگ‌هایی است که در بسیاری از نقاط جهان یافت می‌شود؛ اما نمونه‌های پرطرفدار آن تنها از معادنی محدود استخراج می‌شوند. هرچه اسلبی که انتخاب کرده‌اید کم‌یاب‌تر باشد در نهایت قیمت سنگ گرانیت بیشتر خواهد بود.
بافت

به‌طور کلی هرچه گرانیت بافت و رنگ شفاف‌تری داشته باشد جلوه‌گری، زیبایی و قیمت بیشتری خواهد داشت. همچنین آن دسته قطعه سنگ‌هایی که کم‌ترین شکاف و خلل و فرج را داشته باشند گران‌تر هستند.

بهترین شرایط نگهداری سنگ گرانیت چیست؟

گرانیت سنگی بسیار مقاوم است و در برابر شرایط مختلف محیطی دوام نسبتا زیادی دارد. به هر حال توجه به نکاتی می‌تواند بهره‌وری این سنگ را به حداکثر برساند.

گرچه گرانیت در برابر اسید و باز مقاومت زیادی دارد؛ اما تماس طولانی مدت با انواع قدرتمند این مواد می‌تواند در طولانی مدت به بافت سنگ آسیب برساند.

گرانیت‌ها سنگ‌هایی با چگالی نسبتا بالا به حساب می‌آیند. در صورت استفاده غیراصولی از آن‌ها در نمای ساختمان بار مرده سازه افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند در طولانی مدت منجر به ایجاد آسیب در سازه یا جداشدن اسلب‌ها از بدنه شود. در صورت نصب گرانیت بر روی نما توصیه می‌شود که وضعیت سنگ و تکیه‌گاه آن‌ به‌طور مرتب مورد بررسی قرار گیرند. در این صورت از ایجاد خسارت در ساختمان و اسلب‌ها جلوگیری می‌شود.